-
1 банк уполномоченный
уәкілетті банк (белгілі бір банк операцияларын жүргізуге Ұлттық банкіден рұқсат алған қаржы-несие мекемесі)Русско-казахский экономический словарь > банк уполномоченный
-
2 банк импортера
импортшы банкі (импортшының ағымдағы валюталық шоты ашылған және соның тапсырмасымен келісімшарт бойынша шеттен әкелінетін тауарлар үшін есеп айырысатын уәкілетті банк) -
3 банк агентский
агент банкі (шетелдік банкінің мүддесіне әрекет ететін банк, ірі банкілер несие қызметін көрсетуге уәкілеттік берген банк) -
4 агент-банк
банк-агент (1. халықаралық несие синдикатының мүшелері тарапынан бүкіл несие мерзіміне өз мүдделерінің кепілгері ретінде уәкілеттік берілген банк, 2. облигациялар шығару тапсырылған банк, 3. әдетте мемлекет, жергілікті орган тарапынан өзінің мүдделері үшін белгілі бір алыс-берісті жүргізуге уәкілеттік берілген банк) -
5 агентство банка
банк агенттігі (өкілетті банк міндетін атқаратын, клиенттерге несие-есеп айырысу қызметін көрсететін, бірақ дербестік құқығы жоқ банк мекемесі) -
6 агент фискальный
-
7 гарантия уполномоченного банка
Русско-казахский экономический словарь > гарантия уполномоченного банка
-
8 Создание банков
В Казахстане банки создаются в форме акционерных обществ. Для этого необходимо разрешение уполномоченного органа на открытие банка.
Қазақстанда банкілер акционерлік қоғам нысанында құрылады. Бұл үшін уәкілетті органның банк ашуға берген рұқсаты керек.
Банк создается в порядке, определяемом гражданским законодательством Республики Казахстан для юридических лиц, с учетом особенностей, установленных банковским законодательством.
Банк Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасымен айқындалатын тәртіппен, банк заңнамасында белгіленген ерекшеліктерді ескере отырып құрылады.
Какие условия требуются для создания банка? Это, наверное, очень сложный процесс?
Банк құру үшін қандай шарттар талап етіледі? Бұл, сірә, өте күрделі үдеріс шығар?
Да, создание банка представляет собой сложный процесс, в течение которого:
Иә, банк құру күрделі үдеріс болып табылады, оны құру барысында:
- формируются взаимоотношения будущих учредителей банка;
- банкінің болашақ құрылтайшыларының өзара қарым-қатынасы қалыптасады;
- представляются необходимые документы:
- мынадай қажетті құжаттар табыс етіледі:
заявление с ходатайством о государственной регистрации и выдаче лицензии на осуществление банковских операций;
мемлекеттік тіркеуге алу және банк операцияларын жүзеге асыруға лицензия беру туралы қузаухатпен қоса өтініш;
- устав банка;
- банкінің жарғысы;
- учредительный договор;
- құрылтайшылық шарт;
- протокол общего собрания учредителей;
- құрылтайшылардың жалпы жиналысының хаттамасы;
- свидетельство об уплате государственной пошлины за регистрацию кредитной организации;
- несие ұйымын тіркеу үшін мемлекеттік баждың төленгені туралы куәлік;
- список учредителей;
- құрылтайшылардың тізімі;
- заключение аудиторской организации;
- аудиторлық ұйымның қорытындысы;
- экономическое обоснование;
- экономикалық негіздеме;
- сведения о составе руководителей банка;
- банк басшыларының құрамы туралы мәліметтер;
- подтверждение банком об оплате уставного капитала Нацбанком.
- Ұлттық банкінің жарғылық капиталдың төленгені туралы банкінің қуаттамасы.
Значит, в Казахстане кредитная организация действует только на основании специального разрешения?
Демек, Қазақстанда несие ұйымы тек арнаулы рұқсат негізінде ғана жұмыс істейтін болды ғой?
Совершенно верно. А это разрешение называется лицензией. В ней указываются банковские операции, на осуществление которых данная кредитная организация имеет право, а также валюта, в которой эти банковские операции могут осуществляться.
Өте дұрыс. Ал бұл рұқсат лицензия деп аталады. Онда осы несие ұйымының жүзеге асыруына құқығы бар банк операциялары, сондай-ақ осы банк операцияларын жүзеге асыруға болатын валюта көрсетіледі.
Вновь организованному банку могут быть выданы следующие лицензии:
Жаңадан құрылған банкіге мынадай лицензиялар берілуі мүмкін:
- лицензия на осуществление банковских операций со средствами в тенге (без права привлечения во вклады средств физических лиц);
- теңге түріндегі қаражатпен банк операцияларын жүзеге асыруға (жеке тұлғалардың қаражатын салымға тарту құқығы жоқ) лицензия;
- лицензия на осуществление банковских операций со средствами в тенге и иностранной валюте (без права привлечения во вклады средств физических лиц);
- теңге және шетел валютасы түріндегі қаражатпен банк операцияларын жүзеге асыруға (жеке тұлғалардың қаражатын салымға тарту құқығы жоқ) лицензия;
-лицензия на привлечение во вклады и размещение драгоценных металлов;
- асыл металдарды салымға тарту және орналастыруға лицензия;
- лицензия на привлечение во вклады средств физических лиц в тенге;
- жеке тұлғалардың теңге түріндегі қаражатын салымға тартуға лицензия;
- лицензия на привлечение во вклады средств физических лиц в тенге и иностранной валюте;
- жеке тұлғалардың теңге және шетел валютасы түріндегі салымдарын тартуға лицензия;
- генеральная лицензия.
- бас лицензия.
Во-первых, генеральная лицензия может быть выдана банку, имеющему лицензии на выполнение всех банковских операций со средствами в тенге и иностранной валюте. Во-вторых, банк, имеющий генеральную лицензию, может открывать в установленном порядке филиалы за рубежом и приобретать доли в уставном капитале банков-нерезидентов.
Біріншіден, бас лицензия теңге және валюта түріндегі қаражатпен барлық банк операцияларын орындауға лицензиясы бар банкіге беріледі. Екіншіден, бас лицензиясы бар банк белгіленген тәртіппен шетелде филиалдар аша алады және бейрезидент-банкілердің жарғылық капиталындағы үлестерді сатып ала алады.
Допускается ли для формирования уставных капиталов казахстанских банков привлечение иностранных инвестиций?
Қазақстан банкілерінің жарғылық капиталдарды құрауы үшін шетел инвестицияларын тартуына рұқсат етіле ме?
Да, допускается. Под банками с иностранными инвестициями понимаются:
И¸, рұқсат етіледі. Шетел инвестициялары бар банкілер деп мыналар айтылады:
- банки, уставный капитал которых формируется за счет резидентов и нерезидентов;
- жарғылық капиталы резиденттер мен бейрезиденттердің есебінен құралатын банкілер;
- иностранные банки, т.е. банки, уставный капитал которых формируется за счет нерезидентов;
- шетел банкілері, яғни жарғылық капиталы бейрезиденттердің есебінен құралатын банкілер;
- филиалы банков-нерезидентов.
- бейрезидент-банкілердің филиалдары.
Имеется ли лимит участия иностранного капитала в банковской системе страны?
Да, установлены ограничения на участие иностранного капитала в банковской системе страны. Эти ограничения преследуют цель создать наиболее благоприятные условия для становления отечественных коммерческих банков и защиты от экспансии зарубежных банков.
Иә, еліміздің банк жүйесіне шетел капиталының қатысуына шектеулер қойылған. Бұл шектеулер отандық коммерциялық банкілердің қалыптасуы және шетел банкілерінің экспансиясынан қорғау үшін неғұрлым қолайлы жағдайлар жасау мақсатын көздейді.
Увеличение уставного фонда осуществляется как за счет внесения участниками дополнительных взносов, так и за счет вступления в банк новых участников.
Жарғылық қор қатысушылардың қосымша жарналар салуы есебінен де, банкіге жаңа қатысушылардың кіруі есебінен де ұлғайтылады.
Вопрос о вступлении новых членов и размерах их вклада в уставный капитал банка решается на общем собрании участников.
Жаңа мүшелердің кіруі және олардың банкінің жарғылық капиталына салатын салымының мөлшері туралы мәселе қатысушылардың жалпы жиналысында шешіледі.
Учредителями и акционерами банка могут быть юридические и физические лица - резиденты и нерезиденты Республики Казахстан. Государство может быть учредителем и акционером банка только в лице Правительства, а акционерами Банка развития Казахстана могут быть также и местные органы.
Банкіге заңды және жеке тұлғалар - Қазақстан Республикасының резиденттері мен бейрезиденттері құрылтайшылар және акционерлер бола алады. Мемлекет тек Үкімет арқылы ғана құрылтайшы және акционер болады, ал Қазақстан Даму банкісіне сондай-ақ жергілікті органдар да акционерлер болуы мүмкін.
Прекращение деятельности банка происходит путем его реорганизации или ликвидации.
Банкінің қызметі оның қайта құрылуы немесе таратылуы жолымен тоқтатылады.
Реорганизация банка происходит путем:
Банк:
- слияния;
- бірігу;
- присоединения;
- қосылу;
- разделения;
- бөліну;
- выделения;
- бөліп шығару;
- преобразования.
- өзгерту жолымен қайта құрылады.
Они переходят к правопреемникам, т.е. все документы, сроки которых не истекли, передаются в установленном порядке правопреемнику.
Олар құқық мирасқорларына ауысады, яғни мерзімі бітпеген барлық құжаттар белгіленген тәртіппен құқықты мирасқорға табысталады.
Ликвидация коммерческого банка может происходить как в добровольном, так и в принудительном порядке. Добровольная ликвидация осуществляется только по решению общего собрания учредителей. При этом на момент принятия решения о добровольной ликвидации банк должен выполнить все обязательства перед кредиторами. Следовательно, решение о добровольной ликвидации не может быть принято, если банк является неплатежеспособным.
Коммерциялық банк ерікті тәртіппен де, мәжбүрлі тәртіппен де таратылуы мүмкін. Тек құрылтайшылардың жалпы жиналысының шешімімен ғана ерікті түрде таратылуы мүмкін. Мұнда ерікті түрде таратылу туралы шешім қабылдау сәтінде банк несиегерлердің алдындағы барлық міндеттемелерді орындауға тиіс. Демек, банк төлем төлеуге қабілетсіз болса, ерікті тәртіппен таратылу туралы шешім қабылдауға болмайды.
Принудительная ликвидация коммерческого банка происходит по решению уполномоченного органа об отзыве у банка лицензии:
Коммерциялық банк:
- за нарушение коммерческим банком банковского законодательства;
- коммерциялық банкінің банк заңнамасын бұзғаны үшін;
- в связи с неплатежеспособностью коммерческого банка;
- коммерциялық банкінің төлем төлеуге қабілетсіздігіне байланысты;
- решением арбитражного суда о признании банка банкротом.
- төрелік соттың банкіні банкрот деп тану туралы шешімімен банкіден лицензияны қайтарып алу туралы уәкілетті органның шешімі бойынша мәжбүрлеу тәртібімен таратылады.
-
9 Оплата в банке
А сейчас поговорим о месте оплаты.
Ал қазір төлем төленетін жер туралы әңгімелесеміз.
С одной стороны, вы должны в Национальном банке открыть аккредитив нашего объединения. С другой стороны, вам следует в своей стране открыть счет на имя нашего банка.
Бір жағынан, сіз Ұлттық банкіде біздің бірлестіктің аккредитивін ашуға тиіссіз. Екінші жағынан, сіз өз еліңізде біздің банкінің атына шот ашуыңыз керек.
Посредством межбанковских расчетов мы смогли бы регулировать наши финансовые отношения.
Банк аралық есеп айырысу арқылы біз өзіміздің қаржы қатынастарымызды реттей алар едік.
В вашем центральном банке у нас уже есть... аккредитив.
Сіздің орталық банкіде біздің... аккредитив бар.
- делимый
- құжаттық
Назовите, пожалуйства, банк для произведения расчетов.
Есеп айырысу үшін банкіні атаңызшы.
Это - Национальный банк.
Ол - Ұлттық банк.
Вам нужно обратиться к...
Сіз... өтініш жасауыңыз керек.
- заместителю директора банка.
Обратитесь в кабинет номер пять.
Бесінші нөмірлі кабинетке барыңыз.
Я плательщик за товары, поставляемые вашей фирмой нашему предприятию.
Мен сіздің фирманың біздің кәсіпорынға жеткізетін тауарлары үшін төлем төлеушімін.
Я представляю интересы...
Мен... мүддесін білдіремін.
- Шымкентского химического завода.
Предъявите, пожалуйста, ваши полномочия и документы на торговые сделки.
Сауда келісіміне өкілеттігіңіз бен құжаттарыңызды көрсетіңізші.
Вот, пожалуйста.
Мінекейіңіз.
Мы хотели бы воспользоваться услугами вашего банка.
Біз сіздің банкінің көрсететін қызметтерін пайдаланғымыз келеді.
Я здесь впервые и хотел бы открыть у вас счет.
Мен мұнда бірінші рет келуім, сізде шот ашқым келеді.
У нас уже есть счет в вашем банке.
Сіздің банкіде біздің шотымыз бар.
Номер нашего расчетного счета...
Біздің есеп айырысу шотымыздың нөмірі...
Вначале мне хотелось бы выяснить некоторые вопросы соблюдения формальностей по оплате.
Әуелі төлем төлеу жөніндегі ресімдеулерді сақтаудың кейбір мәселелерін анықтап алғым келеді.
Посмотрим, какой суммой вы располагаете.
Сіздің қолыңызда қандай сома барына қараймыз.
Этой суммы вполне достаточно для расчетов с нашими фирмами.
Бұл сома біздің фирмамен есеп айырысу үшін толық жеткілікті.
Ваших средств не хватает для расчетов.
Сіздің қаражатыңыз есеп айырысуға жетпейді.
Сообщите вашему объединению о необходимости срочного перевода средств.
Бірлестігіңізге жедел ақша аудару қажеттігін хабарлаңыз.
Мне хотелось бы перевести некоторую сумму с нашего счета №... на счет фирмы...
Мен біздің ғ... шоттан фирманың... шотына біраз ақша аударғым келеді.
Ваш перевод оплачен.
Сіздің аударым төленді.
Я хотел бы внести аванс в соответствии с представляемыми документами.
Мен ұсынылатын құжаттар бойынша алғытөлем төлегім келеді.
Аванс предназначен для оплаты предстоящих поставок и в то же время покрывает нашу задолженность по предыдущим расчетам.
Алғытөлем алдағы жеткізілімдерді төлеуге арналған, сонымен бірге өткендегі есеп айырысу бойынша берешегімізді өтейді.
Дебетуйте, пожалуйста, этот счет.
Мынау шотты дебеттеңізші.
Ваш счет будет своевременно дебетован.
Шот дер кезінде дебеттеледі.
Я просил вас произвести полный расчет наших счетов.
Мен сізден біздің шоттардың толық есептелуін сұрадым.
К сожалению, мы не смогли произвести перерасчета всех ваших денежных средств согласно текущему курсу валют.
Өкінішке қарай, біз сіздің барлық қаражатыңызды валютаның ағымдағы бағамына сәйкес қайта есептей алмадық.
Мы выполним вашу просьбу и известим вас об этом.
Біз сіздің өтінішіңізді орындаймыз және мұны сізге хабарлаймыз.
Да, мы произвели...
Иә, біз... жүргіздік.
- сравнительный расчет.
-
10 рейтинг банка
банкінің жақсы атағы (банкіні төлем төлеуге қабілеттілігі және өтемпаздығы тұрғысынан неғұрлым сенімді банкілер санатына жатқызу) -
11 Расчеты через внутрибанковскую расчетную сеть
Каковы правила проведения расчетных операций филиалами кредитных организаций?
Несие ұйымдары филиалдарының есеп айырысу операцияларын жүргізу ережелері қандай?
Кредитная организация вправе открыть на имя филиала следующие счета для осуществления расчетных операций с предоставлением ему права распоряжения этими счетами и отражения операций по этим счетам на его балансе:
Несие ұйымдары есеп айырысу операцияларын жүзеге асыру үшін осы шоттарды билеу және осы шоттар бойынша операцияларды оның теңгерімінде көрсету құқығын бере отырып, оның атына мынадай шоттар ашуға құқылы:
- корреспондентские субсчета в подразделении расчетной сети банка по месту расположения филиала;
- филиалдың орналасқан жеріндегі банкінің есеп айырысу торабының бөлімшесінде корреспонденттік қосалқы шоттар;
- корреспондентские счета в других кредитных организациях и их филиалах;
- басқа несие ұйымдары мен олардың филиалдарында корреспонденттік шоттар;
- счета межфилиальных расчетов в головной организации, а также в любом из филиалов кредитной организаций.
- бас ұйымда, сондай-ақ несие ұйымы филиалдарының кез келгенінде филиал аралық есеп айырысу шоттары.
Кто устанавливает порядок открытия, закрытия счетов межфилиальных расчетов?
Филиал аралық есеп айырысу шоттарын ашу, жабу тәртібін кім белгілейді?
Порядок устанавливается банком самостоятельно, а их открытие и закрытие осуществляется по распоряжению руководителя кредитной организации на основании решения уполномоченного органа управления кредитной организации.
Банк тәртіпті дербес белгілейді, ал олар несие ұйымы басшысының өкімі бойынша несие ұйымы басқармасы уәкілетті органының шешімі негізінде ашылады және жабылады.
Русско-казахский экономический словарь > Расчеты через внутрибанковскую расчетную сеть
-
12 аннулирование банком полномочий на оплату чеками
Русско-казахский экономический словарь > аннулирование банком полномочий на оплату чеками
-
13 дееспособность банка
Русско-казахский экономический словарь > дееспособность банка
-
14 образцы подписей уполномоченных сотрудников банка
Русско-казахский экономический словарь > образцы подписей уполномоченных сотрудников банка
-
15 платежеспособность банка
Русско-казахский экономический словарь > платежеспособность банка
-
16 полномочия, переданные банковскому управленческому персоналу
Русско-казахский экономический словарь > полномочия, переданные банковскому управленческому персоналу
-
17 рейтинг кредитоспособности банка
Русско-казахский экономический словарь > рейтинг кредитоспособности банка
-
18 способность банка создавать деньги
Русско-казахский экономический словарь > способность банка создавать деньги
-
19 Принципы кредитования
Банк руководствуется следующими основными принципами кредитования:
Банк несиелендірудің мынадай негізгі қағидатын басшылыққа алады:
- срочность;
- мерзімділік;
- возвратность;
- қайтарымдылық;
- платность.
- ақылы.
Принцип срочности выражается в том, что кредит выдается на четко определенный срок. Этот срок оговаривается в кредитном договоре.
Мерзімділік қағидаты несиенің нақты айқындалған мерзімге берілуінен көрініс табады. Бұл мерзім несие шартында ескертіледі.
Он заключается в том, что по окончании срока кредитного договора заемные деньги должны быть возвращены кредитору в полной сумме (основной долг) и с процентами.
Оның мәнісі мынада: несие шарты аяқталғаннан кейін қарыз ақша несиегерге толық сомада (негізгі қарыз) және пайызымен қайтарылуға тиіс.
Какие меры принимаются банком в случае невозврата кредита в установленный срок?
Несие белгіленген мерзімде қайтарылмаған жағдайда банк қандай шаралар қолданады?
В этом случае, заемщику начисляются пени (т.е. штрафные санкции), размер которых устанавливается в кредитном договоре. Для гарантии возврата финансового кредита используют разные способы обеспечения этого возврата.
Мұндай жағдайда қарызгерге өсімпұл (яғни айыппұл ықпалшаралары) есептеледі, оның мөлшері несие шартында белгіленеді. Қаржы несиесінің қайтарылу кепілдігі үшін осы қайтаруды қамтамасыз етудің түрлі тәсілдері пайдаланылады.
Банки используют следующие основные способы обеспечения кредита:
Банкілер несиені қамтамасыз етудің мынадай негізгі тәсілдерін пайдаланады:
- поручительство;
- кепілгерлік;
- гарантия;
- кепілдік;
- залог;
- кепіл;
- страхование ответственности заемщика за непогашение кредита.
- несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру.
Поручительство – это договор с односторонними обязательствами, посредством которого поручитель берет обязательство перед кредитором оплатить при необходимости задолженность заемщика. Договор поручительства служит дополнением к кредитному договору и заверяется нотариусом. Он применяется, когда заемщиком является гражданин. Поручителем может выступать любой хозяйствующий субъект (банк, ассоциация, предприятие и т. п.).
Кепілгерлік – біржақты міндеттемелері бар шарт, ол арқылы кепілгер несиегердің алдында қажет болған жағдайда қарызгердің берешегін төлеуге міндеттенеді. Кепілгерлік шарты несие шартына толықтыру болып табылады және оны нотариус растайды. Оны қарыз алушы азамат болғанда қолданады. Кез келген шаруашылық жүргізуші субъект (банк, қауымдастық, кәсіпорын, т.б.) кепілгер бола алады.
Гарантия — это обязательство гаранта выплатить за гарантируемого определенную сумму при наступлении гарантийного случая. Она оформляется гарантийным письмом и применяется только между юридическими лицами.
Кепілдік — кепілгердің кепілдік берілген сома үшін кепілдік жағдайы басталған кезде төлеуге міндеттенуі. Ол кепілдік хатымен ресімделеді және тек заңды тұлғалар арасында ғана қолданылады.
В основе залоговых операции лежат следующие основные положения:
Кепіл операцияларының негізінде мынадай негізгі ережелер жатыр:
- залоговое право на имущество переходит вместе с ним к любому новому приобретателю данного имущества;
- мүлікке кепілзаттық құқығы сол кепілзатпен бірге осы мүлікті кез келген жаңа сатып алушыға көшеді;
- гарантией выполнения требования кредитора-залогодержателя является только определенное имущество должника, т.е. только то имущество, которое в соответствии с законодательством РК может быть отчуждено;
- борышқордың тек белгілі бір мүлкі ғана, яғни ҚР заңнамасына сәйкес мүліктен айыруға жататын мүлік қана кепілзат ұстаушы-несиегер талабының орындалуына кепілдік болып табылады;
- кредитор (залогодержатель) в случае невозврата заемщиком (залогодателем) долга имеет право обращать взыскание на заложенное имущество, в том числе путем его продажи, т.е. отчуждения его от залогодателя.
- несиегер (кепілзат ұстаушы) борышты қайтармаған жағдайда кепілге салынған мүлікті алуға, соның ішінде оны сату арқылы, яғни оны кепілзат берушіден айыру арқылы өндіріп алуға құқылы.
Существует две формы залога:
Кепілдің екі нысаны бар:
- залог с оставлением имущества у залогодателя;
- мүлік кепіл берушіде қалдырылатын кепіл;
- залог с передачей заложенного имущества залогодержателю (заклад).
- кепілге салынған мүлік кепіл ұстаушыға берілетін кепіл (кепілсалым).
Каким образом заключается договор страхования ответственности заемщика за непогашение кредита?
Несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру шарты қалай жасалады?
В ходе данного страхования заемщик кредита в банке заключает со страховой компанией страховой договор. Он прилагается к кредитному договору. На практике применяется тройной договор страхования, который заключается между страховой компанией, банком и заемщиком. Срок страхования соответствует сроку, на который был выдан кредит. Договор страхования предусматривает, как правило, возмещение банку со стороны страховщика определенного процента суммы невозвращенного заемщиком кредита в установленный срок и процентов по нему.
Осы сақтандыру барысында банкіден несие алған қарызгер сақтандыру компаниясымен сақтандыру шартын жасасады? Ол несие шартына тіркеледі. Іс жүзінде үшжақты сақтандыру шарты қолданылады, ол сақтандыру компаниясы, банк және қарызгер арасында жасалады. Сақтандыру мерзімі несие берілген мерзімге сай келеді. Сақтандыру шарты, әдетте, қарызгер белгіленген мерзімде қайтармаған несие сомасының белгілі бір пайызын және ол бойынша пайызды банкіге сақтандырушы тарапынан өтелуін көздейді.
Какими критериями руководствуется банк в оценке кредитоспособности заемщика?
Банк несиенің қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалауда қандай өлшемдерді басшылыққа алады?
Оценка кредитоспособности заемщика и предоставления кредита только кредитоспособному и платежеспособному заемщику является важным условием обеспечения возврата кредита. Кредитоспособность заемщика характеризуется его аккуратностью при расчетах по ранее полученным кредитам, его текущим финансовым состоянием и перспективами изменения, способностью при необходимости мобилизовать денежные средства из различных источников.
Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалау және несиені тек несиені өтеуге қабілетті және төлем төлеуге қабілетті қарызгерге ғана беру несиенің қайтарылуын қамтамасыз етудің маңызды шарты болып табылады. Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігі оның бұрынырақ алған несиесі бойынша есептесу кезіндегі ұқыптылығымен, оның ағымдағы қаржы жағдайымен, өзгеру перспективаларымен, қажет болған жағдайда түрлі көздерден ақша қаражатын жұмылдыру қабілетімен сипатталады.
Несие беру шарттарына талдау жасау қандай мәселелерді зерделеуді көздейді?
Анализ условий кредитования предполагает изучение следующих вопросов:
Несилендіру шарттарын талдау мына мәселелерді зерделеуді көздейді:
- "солидность" заемщика, которая характеризуется своевременностью расчетов по ранее полученным кредитам, качественностью представленных отчетов, ответственностью и компетентностью руководства;
- қарызгердің "салиқалылығы", ол бұрынырақ алынған несиелер бойынша уақтылы есеп айырысуымен, берген есептерінің сапалылығымен, басшылықтың жауаптылығымен және біліктілігімен сипатталады;
- "способность" заемщика производить конкурентоспособную продукцию;
- қарызгердің бәсекеге жарамды өнім өндіруге "қабілеттілігі";
- "доходы", при этом уровень доходов банка должен быть увязан со степенью риска при кредитовании;
- "кірісі", мұнда банк кірісінің деңгейі несиелендіру кезіндегі тәуекел дәрежесімен байланыстырылуға тиіс;
- "цель" использования кредитных ресурсов;
- несие ресурстарының пайдаланылу "мақсаты";
- "сумма" кредита, изучение этого вопроса производится исходя из проведения заемщиком мероприятия ликвидности баланса, соотношения между собственными и заемными средствами;
- несие "сомасы", бұл мәселе қарызгердің теңгерім өтемпаздығы шарасын жүргізуін, меншікті және қарыз қаражатының арақатынасын басшылыққа ала отырып зерделенеді;
- "погашение", этот вопрос изучается путем анализа возвращенности кредита за счет реализации материальных ценностей, предоставленных гарантий и использования залогового права;
- "өтеу", бұл мәселе материалдық құндылықтардың, берілген кепілдіктердің өткізілуі және кепіл құқығын пайдалану есебінен несиенің қайтарылуына талдау жасау жолымен зерделенеді;
- "обеспечение" кредита, т.е. изучение устава и положения с точки зрения определения права банка брать в залог под выданную ссуду активы заемщика, включая ценные бумаги.
- несиенің "қамтамасыз етілуі", яғни банкінің берілген несиені қамтамасыз ету кепілі ретінде қарызгердің бағалы қағаздарымен қоса активтерін алу құқығын анықтау тұрғысынан жарғы мен ережені зерделеу.
Ликвидность хозяйствующего субъекта определятся его способностью быстро погашать свою задолженность, т.е. ликвидностью баланса хозяйствующего субъекта.
Шаруашылық жүргізуші субъектінің өтемпаздығы оны өз берешегін тез өтеуге қабілеттілігімен, яғни шаруашылық жүргізуші субъект теңгерімінің өтемпаздығымен анықталады.
Ликвидность определяется соотношением величины задолженности и ликвидных средств, т.е. средств, которые могут быть использованы для погашения долгов (наличные деньги, депозиты, ценные бумаги, реализуемые элементы оборотных средств и др.).
Өтемпаздық берешек пен өтімді қаражат, яғни борышты өтеу үшін пайдалануға болатын қаражат (қолма-қол ақша, депозиттер, бағалы қағаздар, айналым қаражатының нышандары, т.б.) шамасының қатынасымен анықталады.
Анализ ликвидности баланса заключается в сравнении средств по активу, сгруппированных по степени их ликвидности, с обязательствами по пассиву, сгруппированными по срокам их погашения.
Теңгерімнің өтемпаздығын талдаудың мәні өтімділік дәрежесіне қарай топтастырылған актив бойынша қаражатты өтелу мерзіміне қарай топтастырылған пассив бойынша міндеттемелермен салыстыруда.
Русско-казахский экономический словарь > Принципы кредитования
-
20 кассовые операции
Под кассовыми операциями понимается деятельность банка, связанная с инкассацией, хранением и выдачей наличных денег.
Кассалық операциялар дегеніміз банкінің қолма-қол ақшаны инкассолаумен, сақтаумен және берумен байланысты қызметі.
Какими законодательными актами руководствуются коммерческие банки при проведении кассовых операций?
Коммерциялық банкілер кассалық операцияларды жүргізу кезінде қандай заңнамалық актілерді басшылыққа алады?
В этой сфере банки руководствуются Законом РК "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан", а также Порядком ведения кассовых операций, утвержденным Уполномоченным органом.
Бұл салада банкілер "Қазақстан Республикасындағы банкілер және банк қызметі туралы" ҚР Заңын, сондай-ақ уәкілетті орган бекіткен Кассалық операцияларды жүргізу тәртібін басшылыққа алады.
По утвержденным уполномоченным органом правилам, предусмотрено, что предприятия могут иметь в кассе наличные деньги в пределах лимита, устанавливаемого банком, по согласованию с руководителями предприятий. Денежную наличность сверх установленного лимита предприятие обязано сдавать в банк в порядке и в сроки, согласованные с обслуживающим его банком. Лимит остатка наличных денег в кассе предприятия устанавливается исходя из особенностей деятельности предприятия и инкассации выручки.
Уәкілетті орган бекіткен ережелер бойынша кәсіпорындар кассада банк кәсіпорындардың басшыларымен келісе отырып белгілейтін лимит шегінде қолма-қол ақша ұстай алатындай болып көзделген. Белгіленген лимиттен тыс нақты ақшаны кәсіпорын өзіне қызмет көрсететін банкімен келісілген тәртіппен және мерзімде банкіге өткізуге міндетті. Кәсіпорын кассасындағы нақты ақша қалдығының лимиті кәсіпорын қызметінің ерекшеліктерін және ақша түсімін инкассолауды басшылыққа ала отырып белгіленеді.
Наличные деньги могут сдаваться:
Қолма-қол ақша:
- в дневные и вечерние кассы банков;
- банкілердің күндізгі және кешкі кассаларына;
- инкассаторам;
- инкассаторларға;
- в объединенные кассы на предприятиях для последующей сдачи в банк;
- кейіннен банкіге өткізу үшін кәсіпорындардағы банкілерге арналған бірлескен кассаларға;
- предприятиям связи для перечисления на счета банков на основе заключенных договоров.
- жасалған шарттар негізінде банкілердің шоттарына аудару үшін байланыс кәсіпорындарына өткізіледі.
Денежная наличность в банках распределяется в резервные фонды и оборотную кассу.
Банкілердегі қолма-қол ақша сақтық қорлары мен айналым кассасына бөлінеді.
Их различия заключаются в том, что деньги резервных фондов считаются еще не выпущенными в обращение или изъятыми из обращения, поэтому, в соответствии с действующими правилами использовать их можно только с разрешения уполномоченного органа. Деньги, находящиеся в оборотной кассе, считаются деньгами в обращении, и их выдача не требует дополнительных разрешений.
Олардың айырмашылығы мынада: сақтық қорларының ақшасы әлі айналысқа жіберілмеген немесе айналыстан алынған деп саналады, сондықтан қолданыстағы ережелерге сәйкес оны тек уәкілетті органның рұқсатымен пайдалануға болады. Айналым кассасындағы ақша айналыстағы ақша болып есептеледі, сондықтан оны беру қосымша рұқсатты қажет етпейді.
Наличные деньги выдаются при соблюдении следующих условий:
Қолма-қол ақша мына шарттар сақталғанда:
- при наличии средств на расчетном счете, если потребность в средствах в соответствии с установленными правилами должна удовлетворяться наличными деньгами (выдача денег на оплату труда, на закупку сельскохозяйственной продукции, командировочные и хозяйственные расходы);
- егер қаражатқа қажеттілік белгіленген ережелерге сәйкес қолма-қол ақшамен қанағаттандырылуға тиіс болса (еңбекақы төлеу үшін, ауыл шаруашылығы өнімін сатып алу үшін ақша беру, іссапар және шаруашылық шығындары), есеп айырысу шотында нақты қаражат болған жағдайда;
- при наступлении сроков выплаты средств.
- қаражатты төлеу мерзімі басталғанда беріледі.
Отдел кассовых операций создается для приема и выдачи денег, в котором могут быть приходные, расходные, приходно-расходные, вечерние кассы, кассы для размена денег, кассы для пересчета денежной выручки.
Кассалық операциялар бөлімі ақша қабылдау және беру үшін құрылады, онда кіріс, шығыс, кіріс-шығыс, кешкі кассалар, ақша майдалайтын кассалар, ақшалай түсімді қайта есептейтін кассалар болуы мүмкін.
Банк принимает наличные деньги при личной явке клиентов и инкассаторов.
Банк қолма-қол ақшаны клиенттердің және инкассаторлардың өздері келгенде қабылдайды.
Оборотная касса занимается оприходованием всех поступающих в банк наличных денег и выполнением расходных операций. Из оборотной кассы происходит и выдача наличных денег предприятиям, организациям, учреждениям.
Айналым кассасы банкіге түскен барлық қолма-қол ақшаны кіріске алумен және есеп айырысу операцияларын орындаумен айналысады. Айналым кассасынан кәсіпорындарға, ұйымдарға, мекемелерге қолма-қол ақша да беріледі.
На основании каких документов приходные кассы банка принимают наличные деньги?
Банкінің кіріс кассалары қолма-қол ақшаны қандай құжаттардың негізінде қабылдайды?
Приходные кассы принимают деньги по объявлению на взнос наличными деньгами, которые состоят из трех элементов, заполняемых клиентом, – объявления, квитанции, ордера. В объявлении указывают от кого принимаются деньги, на какой счет они зачисляются, сумму цифрами и прописью, назначение взноса.
Кіріс кассалары ақшаны хабарландыру бойынша қолма-қол ақшамен төленетін жарнапұлға қабылдайды, бұл хабарландыру клиент толтыратын үш нышаннан тұрады, олар: хабарландыру, түбіршек, ордер. Хабарландыруда ақшаның кімнен қабылданатыны, оның қай шотқа есептелетіні көрсетіледі, сома цифрмен және жазбаша жазылады, жарнапұлдың мақсаты көрсетіледі.
При снятии средств с расчетного счета (на заработную плату, пособия, командировочные расходы, хозяйственные нужды) в банк предоставляются денежные чеки.
Есеп айырысу шотынан қаражат алу кезінде (жалақыға, жәрдемақыға, іссапар шығынына, шаруашылық мұқтаждарға) банкіге ақша чектері ұсынылады.
Одновременно с заполнением чека его реквизиты переносятся на корешок, остающийся у предприятия в чековой книжке и являющийся оправдательным документом. Чеки после их полного заполнения (указания суммы, заверения подписями и печатями) выдаются лицам, уполномоченным на получение средств.
Чекті толтырумен бір мезгілде оның деректемелері кәсіпорында чек кітапшасында қалатын және растау құжаты болып табылатын түбіршекке көшіріледі. Чектер толық толтырылған (сомасы көрсетіліп, қол қойылып, мөр басылып расталған) соң қаражатты алуға уәкілетті адамдарға беріледі.
Какие современные тенденции прослеживаются в осуществлении кассовых операций?
Кассалық операциялардың жүзеге асырылуында қазіргі заманғы қандай үрдістер қадағаланады?
Для улучшения и ускорения кассового обслуживания в банковскую практику внедряются современные системы электронных банковских услуг с использованием пластиковых карт и банкоматов.
Кассалық қызмет көрсетуді жақсарту және жеделдету үшін банк тәжірибесінде электронды банк қызметтерін көрсетудің пластикалық карталар мен банкоматтар пайдаланылатын қазіргі заманғы жүйелері енгізілуде.
* * *кассалық операциялар (қолма-қол ақшаны қабылдау, сақтау, беру түріндегі материалдық-техникалық рәсімдердің жиынтығы, кәсіпорындар, банкілер жеке және заңи тұлғалармен қолма-қол ақшалай қаражат алыс-берісін жүзеге асыруы)
- 1
- 2
